Ιερά θεραπευτήρια στην Αρχαία Ελλάδα

ΠΕΡΙ ΗΧΗΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ

Η κατασκευή του θεάτρου είναι βασισμένη στο «ηχείο» το οποίο δημιουργείται από τις «αλλεπάλληλες αντεστραμμένες κούπες», οι οποίες δημιουργούν αυτήν την θαυμαστή ηχητική.

ΠΕΡΙ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΟΛΟΥ

« ΑΓΝΟΝ ΧΡΗ ΝΗΟΙΟ ΘΥΩΔΕΟΣ ΕΝΤΟΣ ΙΟΝΤΑ ΕΜΜΕΝΑΙ, ΑΓΝΙΕΙ ΔΕ ΕΣΤΙ ΦΡΟΝΕΙΝ ΟΣΙΑ».

Αυτή ήταν η επιγραφή που ήταν προσαρμοσμένη στα Προπύλαια της Θόλου, ενός από τα κτίσματα του Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Με αυτή την εντολή ο Ασκληπιός δεν απαιτεί μόνο την απόλυτη σωματική καθαριότητα, όσων θα περάσουν τα Προπύλαια, πριν ακόμα διασχίσουν την μεγάλη κεντρική είσοδο του Ασκληπιείου, αλλά πρέπει να φέρει και τον Νου περί την κατάσταση της οσιότητος.


Ο Ασκληπιός αντιπροσωπεύει την ιαματική δύναμη της υγιούς Φύσης, όπως αισθανόμαστε την επίδρασή της κατά την ηπία του έτους εποχή, στα ψηλά μέρη, στο καθαρό αέρα, κάτω από την απαλή λάμψη και θερμότητα του ηλίου, όπου αναβλύζουν δροσερές πηγές και πανύψηλα δέντρα καθαρίζουν την ατμόσφαιρα. Και αυτό υπήρξε πάντοτε το περιβάλλον των τόπων λατρείας του, τα Ασκληπιεία.

Ασκληπιεία βρίσκονταν παντού, όπου έμεναν Έλληνες. Έχουν καταγραφεί περισσότερα από 300. Ήταν ταυτόχρονα Ναοί, όπου ετιμάτο ο Ασκληπιός και οι συνδεόμενες με αυτόν Θεότητες και συνηθέστερον η Υγεία, και τόποι στους οποίους κατέφευγον αυτοί που έπασχαν από κάποια ασθένεια και εκεί έβρισκαν θεραπεία η τουλάχιστον ανακούφιση.

Αρχαιότερο θεωρείται το Ασκληπιείο της Θεσσαλικής ΤΡΙΚΚΑΣ (Τρικάλων). Αυτή αναφέρεται και σε πολλά σημεία της Ιλιάδας, σαν τόπος γέννησης των γιων του Ασκληπιού, των ΜΑΧΑΩΝΑ και ΠΟΔΑΛΕΙΡΙΟΥ.

Το περιφημότερο όμως ήταν το Ασκληπιείο της ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ, το οποίο ήταν για τον Ασκληπιό ότι ήταν για τον Απόλλωνα οι Δελφοί. Ο Μύθος θέλει τον Ασκληπιό ότι γεννήθηκε στην Επίδαυρο «εν θυώδει τεμένει» (στο τέμενος που ευωδίαζε) και ότι εδώ απόκτησε την περίφημη δύναμή του ως Θεός «Ιατήρ». Τη μία θεραπεία ακολουθούσε η άλλη, έως ότου ανέστησε ακόμα και νεκρούς, όπως τον Ιππόλυπο από την Τροιζήνα.

Η λατρεία του Ασκληπιού διεδόθει στη Σικυώνα, στην Αχαΐα, στη Φλιούντα, στη Πάτρα, στην Αθήνα και σε άλλους γειτονικούς τόπους, αλλά και στη Κρήτη, στη Πέργαμο και τέλος και στη Ρώμη. Στην Αρκαδία κέντρο ήταν η ΘΕΛΠΟΥΣΑ. Στην Αθήνα, το Ασκληπιείο βρισκόταν παρά το θέατρο κάτω από την Ακρόπολη και ήταν περίφημο για τα ιατρικά θαύματα. Οι γιορτές προς τιμή του Ασκληπιού αποτελούσαν μέρος των Ελευσί-νιων.

Η έφορη και υγιεινή ΚΩΣ, είχε το ονομαστότερο Ασκληπιείο και εφημίζετο για τους εκλεκτούς Ασκληπιάδες, μεταξύ των οποίων ήταν και ο ενδοξότερος όλων, ο ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ, ο πατέρας της ιατρικής επιστήμης.

Στην Μικρά Ασία, κατά την Ελληνιστική εποχή ήταν περίφη-μο το Ασκληπιείο της ΠΕΡΓΑΜΟΥ. Υπήρχε ολόκληρο σύμπλεγμα Ναών και Ιερών και περιγράφεται ότι εκεί θεραπεύονταν πολλές ασθένειες και υπήρχε μεγάλη κίνηση ασθενών. Από εκεί προήλθε και το Ασκληπιείο της ΣΜΥΡΝΗΣ, όπου την λατρεία του Ασκληπιού συνσγωνιζόταν η λατρεία του Σέραπιδος.

Σε πολλά Ασκληπιεία το Ιερατικό αξίωμα ήταν ετήσιο και επομένως δεν ήταν δυνατόν οι εκάστοτε Ιερείς, να είχαν και ιατρικές γνώσεις, ούτε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα μπορούσε να τη διδαχθεί. Σε πολλά άλλα όμως, εκτός των Ιερέων υπήρχαν και ιατροί. Αυτοί στις επιγραφές εκαλούντο «Ζάκοροι υποδρώντες τω Θεώ» η «υιοί του Θεού» η «θεράποντες». Κάποιοι από αυτούς υπηρετούσαν από την παιδική ηλικία, έχοντες το κληρονομικό υπούργημα.

Η θεραπευτική ικανότητα στα Ασκληπιεία, περιγράφεται σαν αποτελεσματική και στα τραύματα και σε πυρετούς και άλγη, όπου χρησιμοποιούσαν χειρουργικά μέσα, επωδούς, φάρμακα, βότανα και άλλα μέσα. Ο συνηθέστερος τρόπος όμως, ήταν ο δια εγκοιμήσεως. Ο πάσχων η αν αυτός δεν ήταν δυνατόν να πάει εκεί, ο αντιπρόσωπός του, αφού προηγουμένως υποβάλλετο από τους Ιερείς στις καθοριζόμενες καθάρσεις και άλλες διατυπώσεις, κοιμόταν τη νύκτα μέσα σε Ιερό και καθοριζόμενο χώρο και εκεί περίμενε να τον θεραπεύσει ο Ασκληπιός η να του υποδείξει μέσα από το όνειρο, τον τρόπο θεραπείας. Τα όνειρα που έβλεπαν, ερμηνευόμενα είτε από τον ίδιο, είτε συνηθέστερα με τη μεσιτεία των Ιερέων θεραπόντων του Ασκληπιού, έδιναν στους πάσχοντες οδηγίες που θα τους οδη-γούσαν στην ίαση η τουλάχιστον στην ανακούφιση. Πολύ σημαντικό ρόλο για την ίαση των ασθενών έπαιζε η Πίστη τους .

Τα Ασκληπιεία διετηρήθηκαν ευλαβικά για πολλούς αιώνες. Με την εξάπλωση του Χριστιανισμού κατελύθηκε η Θρησκεία του Ασκληπιού, αφού πρώτα εσαρώθηκε η λατρεία όλων των άλλων Ολυμπίων.

Ο Ασκληπιός, ο ηπιώτερος και μειλιχιώτερος των Θεών ήταν ο τελευταίος υποκύψας. Η ιατρική όμως επιστήμη, η οποία μέσα από τα Ασκληπιεία διεδόθηκε συνεχίζει την Ύπαρξη του.

Η θόλος της Επιδαύρου Αναπαράσταση του εσωτερικού της «θόλου».

Η θόλος ήταν ένα κυκλικό κτίριο αφιερωμένο στον Ασκληπειό, με διάμετρο 21, 80 μέτρα. Ήταν περιστοιχισμένο από 26 Δωρικές κολώνες, 7 μέτρα ύψους, οι οποίες στήριζαν το επιστήλιο, τις κυκλικές μετόπες και το διάζωμα. Το εσωτερικό της οροφής ήταν ζωγραφισμένο από τον Παυσία της Σικυώνος. Εσωτερικά υπήρχε ένα περίπτερο και μία δεύτερη σειρά από 14 Κορινθιακές κολώνες. Το δάπεδο ήταν κατασκευασμένο από μαύρες και άσπρες μαρμάρινες πλά-κες. Ήταν έργο του αρχιτέκ. Πολύκλειτου του Άργους, 360 - 330 π. Χ.

Θόλου Αποκάλυψις

Η Θόλου Αποκάλυψις είναι η πορεία της ψυχής καθώς εναρ-μονίζεται με τις δονήσεις του Ουρανίου Θόλου, αντανάκλασις του οποίου είναι η Θόλος της Επιδαύρου. Μία πορεία αναλογίας, λογικής και Λόγου (Γλώσσας Ελληνικής) έχει αποτυπώσει επάνω στο οικοδόμημα της Θόλου τον συσχετισμό της μικροκοσμικής ψυχής του ανθρώπου με την μακροκοσμική ψυχή του κόσμου, διότι ο μυστηριακός χώρος της Επιδαύρου είναι διάπυρος +Ε και δρα επί της αύ-ρας (ψυχής).

Ηλιοκεντρισμός στο εσωτερικό της Θόλου

Στο εσωτερικό της Θόλου ο Ήλιος πρωταγωνιστούσε στο δάπεδο, στην τοιχογραφία και στην οροφή με διαφορετικές εκφράσεις της πολυσχιδούς του δράσεως. α. Τοιχογραφία Και πάλι το πρώτο πράγμα που θα αντίκρυζε ο επισκέπτης, εάν του επετρέπετο η είσοδος στο εσωτερικό του Μνημείου, ήταν αναμφίβολα η θαυμάσια τοιχογραφία του Παυσίου. Η Λύρα μαζί με το τόξο και τα βέλη είναι τα τρία κυριότερα σύμβολα του Ηλίου/Απόλλωνος και δι' αυτών αλληγορείται η σύνδεση του φυσικού σώματος του Ηλίου με την πνευματική οντότητα του Απόλλωνος.

Όμως στα χέρια του Έρωτος και όχι του Απόλλωνος, η «επτάχορδη» Λύρα εναρμόνιζε με «έρωτα» τις 7 τροχιές των πλανητών, που περιγράφονται στο δάπεδο του εσωτερικού της Θόλου (και θα ερμηνευθούν στην συνέχεια). Τα βέλη με το τόξο της τοιχογραφίας είναι η εκ-τόξ-ευση (τόξο) των ακτίνων (βέλη) του Ηλίου κατά την ημερήσια πορεία του. Είναι το καθημερινά σχηματιζόμενο ηλιακό τόξο στον ουράνιο θόλο. Με την αποχώρηση του σκοτάδι σκεπάζει την Γη. «Δεξιέ μεν γενέτωρ ηούς, ευώνυμε νυκτός» (και είσαι ο δεξιός μεν γεννήτωρ της αυγής, ο αριστερός δε της νυκτός). Ορφικός Ύμνος Ηλίου, στ. 4 Ο Ήλιος ζωογονεί την πλανητική οικογένεια με φως και θερμότητα, καθώς ο Απόλλων μετουσιώνει το φως του Ηλίου σε γνώση και την θερμότητα σε «έρωτα».

Ήλιος είναι φως και αιωνία θερμότης στο φυσικό σύμπαν, Απόλλων είναι γνώση και σφοδρός «έρως» στον πνευματικό ορίζοντα των όντων. β. Αστρονομικό πρότυπο Ηλιοκεντρισμού στο σχέδιο δαπέδου Θό-λου Ευτυχώς τουλάχιστον το δάπεδο της Θόλου διεσώθη μέχρι σήμερα και εικόνα του βρίσκεται ανηρτημένη στο Μουσείο της Επιδαύρου. Το διακοσμητικό αυτό σχέδιο δεν είναι μια καλλιτεχνική φαντασίωση, όπως πίστευαν μέχρι σήμερα. Είναι η ακριβής αναπαράσταση του Ηλιοκεντρικού Συστήματος. Σαράντα χρόνια πριν την γέννηση του Αρίσταρχου του Σαμίου, που ιστορικώς αναφέρεται ότι ανεκάλυψε πρώτος το Ηλιοκεντρικό Σύστημα, η Θόλος είχε ήδη αποτυπώσει στο δάπεδο την πλήρη και λεπτομερή αναπαράσταση του Ηλιοκεντρικού Συστήματος.

Η ανέγερση της Θόλου άρχισε το μείον 360. Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος εγεννήθη το 320. Πριν όμως από την ανέγερση της Θόλου, πρώτοι οι Πυθαγόρειοι έλεγαν ότι στο μέσον βρίσκεται ο ήλιος, η δε γη είναι ένα από τα άστρα (πλανήτες), που περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο και έχει ημέρα και νύκτα. Προκειμένου να γίνει οποιαδήποτε αναγνώριση παραστάσεως, σχεδίου, εννοίας, ιδέας η διανοήματος, είναι ανάγκη αυτή να προϋπάρχει καταγεγραμμένη στην μνήμη του παρατηρητού η του στοχαστού (Πλάτωνος, Θεαίτ. 192). Αλλά και αν ακόμη προϋπάρχει, απαιτείται πολλές φορές αναλυτική προσέγγιση και εκ νέου σύνθεση, προκειμένου με την «ειδοποιό διαφορά» (Θεαίτ. 208e) να γίνει η διαπίστωση των ενδεχομένων ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ προτύπου και εικόνας. Μόνο με σύγκριση μπορεί ο παρατηρητής η ο στοχαστής να αξιολογήσει το αντι+κείμενον της παρατηρήσεως του. Μόνο τότε θα έχει την αντικειμενική γνώση, που θα του επιτρέψει η να το απορρίψει, διότι από τα συγκριτικά στοιχεία δεν θα έχουν προκύψει οι απαραίτητες ομοιότητες, η να το αποδεχθεί εφ' όσον οι ομοιότητες είναι ουσιαστικότερες των διαφορών. Τα δύο σχέδια που ακολουθούν, το πρότυπο αστρονομικό σχέδιο και το αντίγραφο, κάτοψη του δαπέδου της Θόλου, θα συγκριθούν προκειμένου να διαπιστωθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές των δύο σχεδίων. Από την αντικειμενική αυτή σύγκριση θα προκύψει εάν υπάρχει η όχι σχέση μεταξύ των.

Το Ηλιοκεντρικό Σύστημα στο δάπεδο της Θόλου γ.

Η «ειδοποιός διαφορά»

Ομοιότητες

α) Ο Ήλιος βρίσκεται στο κέντρο των δύο προηγουμένων σχε-δίων. Στην Θόλο αναπαρίσταται με την λευκή, στρογγυλή πέτρα. Το λευκό, η φωτεινότης είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα του Ηλίου.

β) Οι τροχιές των πλανητών δεν είναι κυκλικές, είναι ελλειπτι-κές. Στο δάπεδο της Θόλου το ελλειπτικό σχήμα των τροχιών του Πλανητικού Συστήματος είναι ρομβοειδές, διότι το σχήμα του ρόμβου είναι εκείνο που καθορίζει την ελλειπτική τροχιά.

γ) Οι δύο «εσωτερικοί» πλανήτες, όπως αποκαλούνται ο Ερμής και η Αφροδίτη, έχουν την ίδια ζωγραφική απεικόνιση, διαφορετική των άλλων τεσσάρων πλανητών (Γης, Άρεως, Διός και Κρόνου).

Στην Επινομίδα του Πλάτωνος αναφέρονται όλες οι ονομασί-ες των πλανητών, καθώς και η σχέση Ερμού- Αφροδίτης.

Με την διαφορετική απεικόνιση των δύο ( Ερμού - Αφροδίτης) οι Ιεροφάντες, που έδωσαν τις οδηγίες για την κατασκευή της Θόλου, φαίνεται ότι εγνώριζαν την ιδιαιτερότητα της κινήσεως των, όπως αυτή φαίνεται στον παρατηρητή του πλανήτου Γη. Διότι από τον πλανήτη Γη η φαινομενική κίνηση του Ερμού είναι τόξο 28ο και της Αφροδίτης 48ο ίσης αποστάσεως το κάθε τόξο εκατέρωθεν του Ηλίου. Η διαφορά αυτή επισημαίνεται με τις εσωτερικές γραμμώσεις των 4 άλλων τροχιών.

Επί πλέον Ερμής και Αφροδίτη δεν έχουν σχήμα ρόμβου. Αστρονομικώς όμως οι τροχιές των είναι και αυτές περιστρεφόμενες γύρω από τον Ήλιο, όπως περιγράφονται και στα δύο σχέδια, το πρότυπο αστρονομικό και του δαπέδου.

δ) Στο πρότυπο αστρονομικό σχέδιο μέχρι του πλανήτου Κρόνου και μέχρι του σηκού του δαπέδου της Θόλου, καταμετρώνται 6 τροχιές, διότι ο Ήλιος μένει ακίνητος στην θέση του σαν 7ο ουράνιο σώμα. Η αλληγορία της επτάχορδης Λύρας του Απόλλωνος, που εναρμονίζει τα επτά ουράνια πλανητικά σώματα, προφανώς αναφέρεται είτε στην 7η επί πλέον φαινομενική κίνηση της τροχιάς του Ηλίου, είτε στην τροχιά του δορυφόρου της Γης, την Σελήνη.

Στον Ορφικό Ύμνο των άστρων περιγράφονται οι 7 τροχιές των πλανη-τών. (8) «Επταφαείς ζώνας εφορώμενοι» Ο Πλάτων στην Πολιτεία (616c-617c) κάνει την περιγραφή του ουρανού με τους αστέρες και το πλανητικό σύστημα (ο μύθος της περιστροφής των ουρανίων σωμάτων γύρω από το Αδράχτι της Ανάγκης). Στον Τίμαιο (36c) περιγράφει την δημιουργία του κόσμου σύμφωνα με τους δύο κύκλους: του «ταυτού» και του «ετέρου», των αστέρων (26 κίονες) και των τροχιών των 7 πλανητών.

Η κατασκευή της Θόλου (360 μείον) συμπίπτει με την συγγραφή του Τιμαίου, ενώ η Πολιτεία είναι προγενεστέρα (μεταξύ του 380 και 370). Η καταχώρηση των ονομάτων των πλανητών επάνω στο σχέδιο της Θόλου έγινε βάσει των Ορφικών Ύμνων, στους οποίους αναφέρεται η θέση της Σελήνης, της Γης και του Άρεως (πλήρης ανάλυση στο βιβλίο Άρρητοι Λόγοι). Η μελέτη του αστρονόμου Κωνστ. Χασάπη σχετική με το Πλανητικό σύστημα και τους Ορφικούς Ύμνους διευρύνει τον πνευματικό ορίζοντα και ευαισθητοποιεί τον αναγνώστη ως προς την αρ-χαιότητα των αστρονομικών Ορφικών γνώσεων (ΤΑ ΟΡΦΙΚΑ, Ιωαν. Πασσά, Εκδ. ΗΛΙΟΣ).

Διαφορές

1. Στο δάπεδο της Θόλου η Σελήνη δεν βρίσκεται κοντά στην Γη, αν και δορυφόρος της, όπως αναπαρίσταται στο πρότυπο σχέδιο. Βρίσκεται μετά την τελευταία τροχιά, την τροχιά του Κρόνου και η παρουσία της με τους 14 Κορινθιακούς κίονες κλείνει το πλανητικό σύστημα. Ο σηκός υπογραμμίζει τα όρια του Ηλιοκεντρικού Συστήματος, απομονώνοντας την πλανητική οικογένεια.

2. Στο Ηλιοκεντρικό Σχέδιο μετά τον Κρόνο ακολουθούν οι τρεις νεοανακαλυφθέντες πλανήτες, ο Ουρανός, ο Ποσειδών και ο Πλούτων. Αυτοί δεν εμφανίζονται στο σχέδιο της Θόλου, διότι ο αρχαίος κόσμος εγνώριζε μόνον τους 7 πλανήτες, τους οποίους διέκρινε με γυμνό μάτι. Είναι λοιπόν φυσικό να μην παρουσιάζονται στο δάπεδο της Θόλου, αν και ήταν γνωστοί στους Πυθαγορείους.

3. Στο δάπεδο της Θόλου μετά τον τοίχο του σηκού, έξω από το Μνημείο ορθώνεται το περιστύλιο με τους 26 Δωρικούς κίονες. Όπως ανεφέρθη, ο συμβολικός αυτός αριθμός αφορά στην Μετάπτωση των Ισημεριών η τον Μέγα Ενιαυτό. Όμως ο επισκέπτης τώρα γνωρίζει ότι δεν είναι ο Ήλιος που σημειοδοτεί τους αστερισμούς κατά την φαινομενική του πορεία γύρω από την ακίνητη Γη, αλλά σημειοδότης είναι ο πόλος της Γης, που περιστρεφόμενος σε ανάδρομο φορά σχηματίζει τον μέγα κύκλο, τον Μέγα Ενιαυτό η την Μετάπτωση των Ισημεριών. Στο πρότυπο αστρονομικό σχέδιο η Μετάπτωση των Ισημεριών δεν εμφανίζεται. Η αντικειμενική γνώση της πραγματικής πορείας των ουρανίων σωμάτων σκιαγραφήθηκε στο δάπεδο της Θόλου και κάποια ημέρα θα επιδράσει στην αλλαγή και μεταμόρφωση της συνειδησιακής οντότητος του ανθρώπου.

Παρουσίαση Θόλου «Απέναντι από τον ναό (του Ασκληπιού) είναι ο τόπος που κοιμούνται οι προσκυνητές του Θεού. Ένα κυκλικό οικοδόμημα, κτισμένο εκεί κοντά, από μάρμαρο, η λεγόμενη θόλος, είναι άξιο θέας. . Μέσα στην Θόλο υπάρχει ζωγραφική παράσταση του Παυσίου, που παριστά τον Έρωτα να έχει παρατημένα τα βέλη και το τόξο και να έχει πάρει και να κρατεί την λύρα. Είναι επίσης ζωγραφισμένη η Μέθη εδώ να πίνει από γυάλινη κούπα, έργο και τούτο του Παυσίου. Η κούπα φαίνεται σαν αληθινή γυάλινη και μπορεί κανείς να ιδεί διά μέσου αυτής το πρόσωπο της γυναίκας». (Παυσανίου Κορινθιακά 27, 3 )

Η περιγραφή της Θόλου από τον Παυσανία είναι εξαιρετικά συνοπτική και δεν δίνει καμία πληροφορία σχετικά με την μορφή του οικοδομήματος καθώς και την χρήση του. Η ανέγερση της Θόλου άρχισε το μείον 360 και επερατώθη το 350 περίπου.

Η Αγλαΐα Αρχοντίδου Αργύρη, Αρχαιολόγος, στο βιβλίο της Επίδαυρος (σ. 22-26) δίδει την εξής περιγραφή: «Κοντά στο ναό του Ασκληπιού βρίσκονται τα λείψανα ενός περίκεντρου οικοδομήματος, της Θόλου. Είχε κυκλικό σηκό, πτερό και εσωτερική κιονοστοιχία.

Στην είσοδο που ήταν στα ανατολικά όπως στους ναούς, οδηγούσε μια ράμπα. Την εξωτερική δωρική κιονοστοιχία αποτελούσαν 26 κίο-νες, που στήριζαν ένα δωρικό θριγκό, στολισμένο με μετόπες ανάγλυφες με ρόδακα. Η εσωτερική κιονοστοιχία είχε 14 Κορινθιακούς κίονες. Μεταξύ των δύο κιονοστοιχιών παρεμβάλλετο ο τοίχος του σηκού, από άσπρο μάρμαρο, που είχε παράθυρο, για να μπαίνει το φως. Την πόρτα του σηκού στόλιζαν πολλά ανάγλυφα κοσμήματα, κυμάτια και ωά. Το δάπεδο ήταν στρωμένο με άσπρες και μαύρες πλάκες από ασβεστόλιθο.

Στο κέντρο σχηματιζόταν ένας πλατύς κύκλος, από μαύρη πέτρα. Στο κέντρο του ήταν μια κυκλική άσπρη πέτρα, κινητή, ώστε να αφαιρείται εύκολα από εκείνον, που θα ήθελε να κατέβει στο υπόγειο, με τους τρεις ομόκεντρους διαδρόμους. Στην αρχή θεωρήθηκε από τον ανασκαφέα αποθήκη πολύτιμων αντικειμένων. Η οικοδομική επιγραφή των δαπανών του ιερού, ονομάζει την Θόλο «ΘΥΜΕΛΑ» γι' αυτό υποστηρίχτηκε πως η θόλος ήταν τόπος εστιάσεως των ιερέων».

Το κυκλικό οικοδόμημα της Θόλου της Επιδαύρου ήταν ένα άρτιο αστρονομικό Μνημείο. Το παράδοξο είναι ότι βρισκόταν στο κατ' εξοχήν θεραπευτικό κέντρο του αρχαίου Ελληνικού κόσμου. Ίσως κάποια μέρα κατανοήσουμε τους λόγους που αστρονομικό μνημείο λειτουργούσε σε χώρο ιάσεων, σε χώρο ασχολούμενο με την υγεία. Και ίσως αυτός είναι ο λόγος που κανείς μέχρι σήμερα δεν σκέφθηκε να συνδυάσει αρχιτεκτονικά και γλυπτά στοιχεία, εσωτερικά και εξωτερικά, δαπέδου, οροφής και τοιχογραφίας, προκειμένου να συνθέσει την αστρονομική ταυτότητα του Μνημείου. Εκτός του υπογείου της Λαβυρίνθου, το υπόλοιπο Μνημείο φέρει την σφραγίδα του πατέρα του Ασκληπιού, του Απόλλωνος, θεού του πνευματικού Φωτός. Εκπρόσωπος του Απόλλωνος στο φυσικό σύμπαν είναι ο Ήλιος. (Πλούτ. , «Περί του ΕΙ του εν Δελφοίς», 4 και 21).

Σήμερα σώζονται μόνο τα λείψανα του Λαβυρίνθου της. Στο Λαβύρινθο εφυλάσσοντο τα καστανόξανθα ιερά φίδια του Ασκληπιού, οι λεγόμενοι Παρείες. Τα φίδια είχαν θεραπευτική δράση και κατά τον Παυσανία ανήκαν στα ακινδυνώτερα είδη.

Η επιλογή του κυκλικού σχήματος του Μνημείου δεν ήταν τυχαία. Επέτρεπε την αναπαράσταση του ουρανίου στερεώματος και προσδιόριζε τις δύο αστρονομικές θεωρείες περί Ηλίου, την Γεωκεντρική άποψη της φαινομενικής πορείας του και την Ηλιοκεντρική. Η φαινομενική πορεία διεγράφετο στο εξωτερικό του Μνημείου και την έβλεπαν όλοι οι επισκέπτες. Η Ηλιοκεντρική είχε χαραχθεί μέσα στο Μνημείο προφυλαγμένη από τα μάτια των πολλών. Χώρος και Ουράνιος Θόλος Πέραν των πλανητικών τροχιών του Ηλιοκεντρικού Συστήμα-τος και της εννοίας των 4 κύκλων του χρόνου είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να αναζητηθεί και η αντίστοιχη έννοια του χώρου.

Το κυκλικό σχήμα της Θόλου συνειρμικά οδήγησε στον κυκλικό ουράνιο θόλο. Και οι δύο εκπροσωπούνται από τον κύκλο. Για να γίνει όμως εφικτός ο προσδιορισμός των ουρανίων σωμάτων είναι ανάγκη να αριθμηθεί ο χώρος, που είναι δεδομένο ότι είναι κυκλικός.

Ο ΤΡΙΠΛΟΥΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΗΣ ΟΡΟΦΗΣ

Ο εσωτερικός στέφανος περιέχει 40 φατνώματα και ευρίσκεται εντός του σηκού. Ο διπλός εξωτερικός στέφανος περιέχει 140 φατνώματα και ευρίσκεται μεταξύ του σηκού και της Δωρικής κιονοστοιχίας. Το σύνολον των φατνωμάτων είναι 180. Kρίνο επί σταυρού και φύλλων ακάνθου των 140 εξωτερικών φατνωμάτων. Χιαστί σταυρός εκ φύλλων ακάνθου. Σταυρός απλούς, γλυπτός. Ρόδακας επί σταυρού και φύλλων ακάνθου των 40 εσωτερικών φατνωμάτων. Χιαστί σταυρός εκ φύλλων ακάνθου. Σταυρός απλούς, γλυπτός.

Ο αριθμός 360 ορίζει τον αριθμό των μοιρών του κύκλου. Ο αριθμός αυτός δεν είναι μία σύμβαση προκειμένου να διευκολυνθούν οι μαθηματικοί υπολογισμοί, διότι διαιρείται από όλους τους μονοψήφιους (πλην του 7) και των αριθμών 12 και 18, χωρίς να αφήνει υπόλοιπο δεκαδικών.

Ο αριθμός 360 είναι Πυθαγόρειος αριθμός και εμφανίζεται μετά από αποκωδικοποίηση και στους Νόμους του Πλάτωνος (λεπτομέρειες στο βιβλίο «Άρρητοι Λόγοι»). Ο αριθμός αυτός οριοθετεί το ουράνιο στερέωμα, αλλά και κάθε κύκλο από τον ελάχιστο στον μέγιστο και βρίσκεται επιμελώς κρυμμένος στην οροφή του Μνημείου. Απαιτείται όμως συνδυασμός των γλυπτών του εσωτερικού και εξωτερικού της οροφής για να ανιχνευθεί και καταμετρηθεί.

Ο εξωτερικός στέφανος αποτελείται από διπλή σειρά φατνω-μάτων και βρίσκεται μεταξύ της Δωρικής κιονοστοιχίας και του τοίχου του σηκού. Η κάθε σειρά έχει 70 ακτίνες που διαχωρίζουν τα 70 φατνώματα του κάθε στεφάνου του εξωτερικού τροχού, 70 φατνώματα Χ 2 σειρές=140 φατνώματα. Ο εσωτερικός στέφανος αποτελείται από 40 ακτίνες που δια-χωρίζουν τα 40 φατνώματα. 140 εξωτερικά συν 40 εσωτερικά φατνώματα ισούνται με 180 συνολικώς φατνώματα. Λογικό θα ήταν εάν δεν υπήρχε σκοπιμότης του συγκεκριμμένου αριθμού, τα εσωτερικά με τα εξωτερικά φατνώματα να κρατούσαν μία αναλογία κατασκευαστικής συμμε-τρίας. Ο αριθμός 180 είναι το ήμισυ του ζητουμένου αριθμού 360.

Μέσα στα φατνώματα υπάρχουν σταυροί, ανά δύο σε κάθε εσωτερι-κό και εξωτερικό φατνίο, 180 x 2 = 360. Ιδού ο αριθμός των μοιρών του κύκλου να ορίζει τον απανταχού χώρο και να καταλαμβάνει τόσο το εσωτερικό όσο και το εξωτερικό του Μνημείου. Ο αναγνώστης καλείται όχι μόνον να αναγνωρίσει στους μεμυημένους κατασκευαστές της Θόλου την γνώση του Ηλιοκεντρικού Συστήματος, όπως είναι αποτυπωμένο στο δάπεδο σε συνδυασμό με τον αριθμό των ημερών του ηλιακού έτους, αξιοθαύμαστο επίτευγμα σοφίας ανωτέρων όντων, αλλά και να αναγνωρίσει την έκπληξη και τον θαυμασμό που του παρείχε η μέτρηση των σταυρών της οροφής.

Η πραγματοποίηση δύο πολύπλοκων αστρονομικών διατάξεων:

α. ο αριθμός 360 + 1 στο δάπεδο που δηλώνει την ετήσια περιφορά του Ηλίου στον χρόνο

και β. ο αριθμός 360 στην οροφή, που καταγράφει τον αριθμό των μοιρών του κύκλου στον χώρο δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών σχετικά με την εκδοχή του μη τυχαίου η της συμπτώσεως παρομοίων τόσο συγκεκριμμένων τριψηφίων αριθμών.

Πέραν όμως των ανωτέρω κρυμμένων αληθειών, ο συνδυασμός συγκεκριμμένων ειδικών στοιχείων δαπέδου και οροφής αποκλείουν παντελώς από την λογική, την άποψη της μη επιγνώσεως υπερτέρων ακόμη και πολυπλοκοτέρων μυστηριακών γνώσεων.

Ποιες όμως είναι αυτές οι υπέρτερες γνώσεις και τι θέλουν να διδάξουν στις επερχόμενες γενεές με την αριθμοσοφική υπόδειξη συγκεκριμμένου αριθμού; Μπορεί συνδυασμός δαπέδου και οροφής σε δεδομένο σχέδιο να επιτρέψει την αναγνώριση υψηλών εσωτερικών γνώσεων μεταξύ εκείνων που τις κατείχαν και εκείνων που σήμερα τις κατέχουν; Ποια ουράνια αλήθεια κρύβεται στον συνδυασμό δαπέδου και οροφής και πως συσχετίζεται η ψυχοσωματική υγεία με τις ουράνιες δονήσεις; Και τίθεται το εύλογο ερώτημα: Γιατί στο κατ’ εξοχήν θεραπευτικό κέντρο της Ελλάδος, την Επίδαυρο, αποκαλύπτεται η καθ’ ολοκληρία γνώση του Ηλιοκεντρισμού;

Όχι μόνον ο Ηλιοκεντρισμός είναι στο εσωτερικό του Μνημείου και η φαινομενική πορεία στο εξωτερικό, αλλά και η Μετάπτωση των Ισημεριών στο εξωτερικό με τους 26 Δωρικούς κίονες αναδεικνύει την αναμφισβήτητη γνώση σημαντικοτάτων αστρονομικών αληθειών. Αυτές δεν έχουν ασφαλώς αντικείμενο την επίδειξη γνώσεων, αλλά την εσωτερική ταύτιση και συλλειτουργία του μικρόκοσμου με τον μακρόκοσμο η απλούστερα την επαφή του ανθρώπου με τον κοσμικό Νου, όπως αυτός εκδηλώνεται μέσω των 4 κύκλων του Πλανητικού μας Συστήματος επάνω στον Ζωδιακό Χορό των 360 μοιρών / σταυρών.

Η εναρμόνιση της αύρας / ψυχής με την πλανητική Ιεραρχία θα επαναφέρει την ίαση στην πάσχουσα ανθρωπότητα και θα βελτιώσει το οικοδόμημα της ιατρικής επιστήμης, όταν η Θόλος επιτρέψει την αποκάλυψη της πνευματικής ιαματικής υφής των πραγματικών δρωμένων μέσα σ’ αυτήν. Ίσως να μην απέχει και πολύ ο χρόνος της αποκαλύψεως αυτής. . .

Ο Ναός που περιστρέφεται και ο ναός που δονείται. . .

Το ιερό του Απόλλωνα στην Ηλεία, αλλά και ο Δελφικός ναός κρύβουν σύμφωνα με τους ερευνητές, κάποια αναπάντεχα μυστικά. Οι αρχαίοι Ελληνικοί ναοί δεν ήταν τυχαία αρχιτεκτονήματα. Σίγουρα, δεν κατασκευάστηκαν μόνο για να στεγάσουν τη αρχαία λατρεία, αλλά και για να αποτυπώσουν την αρμονία του σύμπαντος. Μέσα τους είναι εγγεγραμμένη η βαθιά γνώση που συνδέει τη γη με τον ουράνιο θόλο, τον άνθρωπο με το άπειρο.

Ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες Ηλείας κρατά επίσης, κάποια αναπάντεχα μυστικά βαθιά κρυμμένα. Κυριολεκτικά βαθιά στα θεμέλια του. Αυτά που οι κλασσικά σκεπτόμενοι επιστήμονες χαρακτήρισαν «σαθρά» δίχως να καταλάβουν το «μυστικό» που κρύβεται εκεί.

Οι πρώτες περίεργες ενδείξεις προέκυψαν από σχετική έρευνα του αρχαιολόγου Cooper, ο οποίος το 1972 έκανε κάποιες τομές στα θεμέλια του ναού. Αυτό που ανακάλυψε είναι πως ολόκληρο το οικοδόμημα στηρίζεται πάνω σε μία ασυνήθιστη υπόγεια βάση.

Στην ανατολική πλευρά του ναού υπάρχει σε βάθος δύο μέτρων, ένα στρώμα προσεκτικά λαξευμένου βράχου, με κλίση προς το νότο. Πρόκειται για ένα κεκλιμένο επίπεδο, δηλαδή. Στη νότια πλευρά όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. εκεί ο ναός «κάθεται» πάνω σε φερτά υλικά, σε αναρρίμματα και συγκεκριμένα σε ένα στρώμα από κιτρινωπό πηλώδες χώμα και βότσαλα θαλάσσης.

Το αποτέλεσμα;

Ολόκληρος ο ναός «γλυστράει και περιστρέφεται αργά γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα στην νοτιοανατολική γωνία του». Για να διευκολυνθεί αυτή η περιστροφή και να αποσβαίνονται οι κραδασμοί, ολόκληρη η βάση του ναού είναι κατασκευασμένη από αλλεπάλληλα στρώματα πλακών που συνδέονται μεταξύ τους με μεταλλικούς συνδετήρες γύρω από τους οποίους έχει χυθεί μόλυβδος, όπως έγραψε το περιοδικό Τηλέραμα.

Παρόμοιες συνδέσεις έχουν παρατηρηθεί και στο δάπεδο του ναού της προναίας Αθηνάς στους Δελφούς, στο μυστηριώδες κτίσμα που είναι γνωστό με το όνομα «θόλος».

Γιατί όμως, να έχει κατασκευαστεί έτσι ο ναός του Απόλλωνα στις Βάσσες; Σίγουρα δεν είναι τυχαίο συμβάν, αλλά ούτε και κατασκευαστική αβλεψία. Κατά την άποψη του γυμνασιάρχη-μαθηματικού Στέλιου Πετράκη, ο ναός γλυστράει και περιστρέφεται, όπως διαπιστώνουν οι αρχαιολόγοι, όχι τυχαία, αλλά σκόπιμα. Πρόκειται για ένα προσεκτικά προμελετημένο επίτευγμα των αρχαίων κατασκευαστών του.

Η ιδιότυπη βάση του ναού κατασκευάστηκε αφού προηγουμένως υπολογίστηκαν πολύ προσεκτικά το βάρος του και η γωνία στροφής του, έτσι ώστε μέσα σε ένα χρόνο «μετακινείται» κατά 50 πρώτα και 2 δεύτερα της μοίρας.

Εδώ είναι που αρχίζουν οι εντυπωσιακές θεωρίες, γιατί τα 50΄ και 2΄΄ της μοίρας είναι ετήσιας μετάπτωσης των ισημεριών! Το αποτέλεσμα είναι η «ολίσθηση» προς τα πίσω του βόρειου πόλου του ουρανού. Αυτή τη μεταβολή την είχαν υπολογίσει ακριβώς οι αρχαίοι κατασκευαστές του ναού και γι' αυτόν το λόγο είχαν διαμορφώσει έτσι τα θεμέλια του, ώστε να μπορεί να περιστρέφεται και να παρακολουθεί στο πέρασμα των αιώνων τη μετάπτωση των ισημεριών.

Αυτή την άποψη την υποστηρίζει ένθερμα ο Στέλιος Πετράκης, ο οποίος έχει υποβάλει και σχετική μελέτη στη μαθηματική εταιρία Πατρών. Σύμφωνα με τους μαθηματικούς και αστρονομικούς υπολογισμούς του, λοιπόν, ολόκληρος ο ναός περιστρέφεται συμπεριφερόμενος σαν μια «συσκευή» παρατήρησης του ουράνιου θόλου και συντονισμού της με το βορρά, τον Πολικό Αστέρα.

Την εποχή που χτίστηκε ο ναός του επικούρειου Απόλλωνα, ο πολικός αστέρας ήταν ο Α΄ του αστερισμού του Δράκοντα. Στο διάστημα των χιλιετιών που κύλησαν και λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, που αναφέραμε, τη θέση του πολικού αστέρα κατέλαβε ο Α΄ της μικρής Άρκτου.

«Σκέφτηκα» αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης «πως άν η θεωρία μου για τη λειτουργία του ναού και ως συσκευής παρατήρησης του ουράνιου θόλου είναι σωστή τότε θα έπρεπε να έχουμε ακόμα και σήμερα τις αποδείξεις για την εναρμόνιση του με την ουράνια γεωμετρία.

Ο άξονας του, όπως διαγράφεται από τον προσανατολισμό του και από τις πλάκες του δαπέδου, είναι στραμμένος προς τον ουράνιο βορρά. Πριν από 2. 400 χρόνια έδειχνε τον Α΄ του Δράκοντα. Σήμερα θα έπρεπε να «δείχνει»τον Α΄ της μικρής Άρκτου»

Και έτσι είναι. «Διαπίστωσα ιδίοις όμμασι το φαινόμενο, στις 2 Αυγούστου του 1972», αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης και εξηγεί: «περίμενα υπομονετικά να νυχτώσει, έχοντας σταθεί πίσω από τον κυκλικό βωμό που βρίσκεται στο εσωτερικό του ναού. Όταν τα αστέρια εμφανίστηκαν είδα πως προεκτείνοντας νοερά τις δύο βόρειες μεσαίες κολόνες προς τον ουρανό συναντούσα ανάμεσά τους, στο κέντρο ακριβώς, τον ισημερινό Πολικό Αστέρα, τον Α΄ της μικράς Άρκτου»

Για πολλούς συντηρητικά σκεπτόμενους, ενδεχόμενα σαν και αυτό της τεχνητής ολίσθησης του ναού είναι απίστευτα, ωστόσο οι μαθηματικοί και αστρονομικοί υπολογισμοί τα αποδεικνύουν υπενθυμίζοντας μας πως καμιά φορά ο πολύς ορθολογισμός η και η επιστημονική αλαζονεία μπορεί να αποκλείσουν εκδοχές που, ενώ δείχνουν απίστευτες, είναι ίσως οι πραγματικές.

Αναδημοσίευση από: http://www.astrolife.gr/