Έπου θεώ, Νόμω πείθου, Θεούς σέβου, Γονείς αίδου, Γνώθι μαθών, Ήττο υπό δικαίου, Ακούσας νόει, Σεαυτόν ίσθι, Γαμείν μέλλε, Καιρόν γνώθι, Φρόνει θνητά, Ξένος ών ίσθι, Εστίαν τίμα, Άρχε σεαυτού, Φίλοις βοήθει, Θυμού κράτει, Πρόνοιαν τίμα, Φρόνησιν άσκει, Όρκω μή χρώ, Φιλίαν αγάπα, Δόξαν δίωκε, Παιδείας αντέχου, Ψέγε μηδένα, Επαίνει αρετήν, Σοφίαν ζήλου, Καλόν εύ λέγε, Πράττε δίκαια, Ευγένειαν άσκει, Φίλους ευνόει, Εχθρούς αμύνου, Κακίας απέχου, Κοινός γίνου, Ελπίδα αίνει, Φυλακή πρόσεχε, Φθονεί μηδένι, Ευεργεσίας τίμα, Ο μέλλεις δός, Τέχνη χρώ, Υφορώ μηδένα, Λαβών αποδός, Ήθος δοκίμαζε, Σοφοίς χρώ, Έυχου δυνατά, Φόνου απέχου, Γνούς πράττε, Φιλόσοφος γίνου, Όσια κρίνε, Ευλόγει πάντας, Διαβολήν μίσει, Δόλον φοβού, Έχων χαρίζου, Υιούς παίδευε, Πάσιν αρμόζου, Ικέτας αίδου, Ύβριν μίσει, Όρα τό μέλλον, Χρόνου φείδου, Μηδέν άγαν, Μέτρον άριστον, Φίλω χαρίζου, Ίδια φύλαττε, Άκουε πάντα, Αλλοτρίων απέχου, Έυφημος ίσθι, Δικαίως κτώ, Αγαθούς τίμα, Κριτήν γνώθι, Γάμους κράτει, Τύχην νόμιζε, Εγγυήν φεύγε, Απλώς διαλέγου, Ομοίοις χρώ, Δαπανών άρχου, Κτώμενος ήδου, Αισχύνην σέβου, Χάριν εκτέλει, Ευτυχίαν εύχου, Τύχην στέργε, Εργάζου κτητά, Ακούων όρα, Παίς όν κόσμιος ίσθι, Γλώτταν ίσχε, Όνειδος έχθαιρε, Κρίνε δίκαια, Ύβριν αμύνου, Αιτίω παρόντα, Χρώ χρήμασιν, Λέγε ειδώς, Φθιμένους μή αδίκει, Αλύπος βίου, Ομίλει πράως, Φιλοφρόνει πάσιν, Ευγνώμων γίνου, Γυναικός άρχε, Ηδονής κραττείν, Υιοίς μη κατάρω, Σεαυτόν εύ ποίει, Ευπροσήγορος γίνου, Πίνων άρμοζε, Μελέτει τό πάν, Μή θρασύνου, Βουλεύου χρόνω, Πόνει μετ΄ ευκλείας, Πράττε συντόμως, Αποκρίνου έν καιρό, Έριν μίσει, Πρεσβύτης εύλογος, Ηβών εγκρατής, Ατυχούντι συνάχθου, Οφθαλμού κράτει, Ομόνοιαν δίωκε, Άρρητον κρύπτε, Τό κρατούν φοβού, φιλίαν φύλαττε, Καιρόν προσδέχου, Έχθρας διέλυε, Τό συμφέρον θηρώ, Ευφημίαν άσκει, Γήρας προσδέχου, Απέχθειαν φεύγε, Επί ρώμη μή καυχώ, Πλούτει δικαίως, Δόξαν μή λείπε, Κακίαν μίσει, Κινδύνευε φρονίμως, Πλούτω απίστει, Χρησμούς θαύμαζε, Απόντι μή μάχου, Μανθάνων μή κάμνε, Σεαυτόν αίδου, Ούς τρέφεις αγάπα, Μή άρχε υβρίζειν, Επαγγέλου μηδενί, Τελεύτα άλυπος, Πρεσβύτερον αίδου, Χαρίζου αβλαβώς, Νεώτερον δίδασκε, Τύχη μή πίστευε, Μή επί παντί λυπού, Επί νεκρώ μή γέλα, Εύ πάσχε ώς θνητός, Βίας μή έχου, Έξ ευγενών γέννα, Μέσος δίκαιος, Τώ βίω μή άχθου, Πέρας επιτελεί μή αποδειλιών, Φειδόμενος μή λείπε, Αδωροδόκητος δίκαζε, Προγόνους στεφάνου, Αμαρτάνων μετανόει, Πράττε αμετανοήτως, Θνήσκε υπέρ πατρίδος.

Τρίτη 1 Ιουνίου 2010

Μυστήρια προϊστορικά ταφικά έθιμα 4.000 - 5.000 ετών.


Ανθρώπινοι σκελετοί από τους οποίους λείπουν τα κρανία, κρανία σπασμένα από τα οποία λείπουν οι γνάθοι... Παράδοξες και ανατριχιαστικές ως έναν βαθμό ήταν οι εικόνες που αντίκρισαν οι αρχαιολόγοι κατά την ανασκαφή ενός μεγάλου τάφου στο Τσέπι του Μαραθώνα. Πριν από 4.000-5.000 χρόνια μυστηριώδεις τελετουργίες και άγνωστα ταφικά έθιμα ήταν σε ισχύ σε αυτή την περιοχή που, όπως είναι γνωστό, είχε άμεση επικοινωνία με τις Κυκλάδες και δεχόταν μεγάλη επίδραση σε κοινωνικές και θρησκευτικές πρακτικές. Τουλάχιστον δέκα νεκροί ενήλικοι και παιδιά- είχαν ενταφιαστεί διαδοχικά σε αυτόν τον τάφο, ο οποίος βρίσκεται στο χαρακτηρισμένο ως μοναδικό νεκροταφείο της Πρωτοελλαδικής εποχής στο Τσέπι και ερευνήθηκε από την καθηγήτρια κυρία Μαρία Παντελίδου-Γκόφα.


Χωρισμένο σε ομάδες ήταν το πλήθος των οστών μέσα στον λάκκο. Οστά χωρίς κρανίο αποτελούσαν την πρώτη ενότητα, στη δεύτερη υπήρχαν οστά, δύο κρανία ενηλίκων και ενός νηπίου, ενώ στην τρίτη ομάδα υπήρχαν μόνο ανοιγμένα κρανία καθώς επίσης μια πήλινη πυξίδα (κουτί) μέσα στην οποία βρέθηκαν τα οστά ενός νηπίου και ένας λίθινος σκύφος (είδος αγγείου σαν ποτήρι). Αλλά τα μυστήρια συνεχίζονται καθώς όλα τα κρανία (και των παιδιών) έφεραν κακώσεις. Αλλα τα είχαν σπάσει με πέτρα ενώ σε άλλα είχαν προκαλέσει οπές με κάποιο οξύ εργαλείο. Από όλα όμως έλειπαν οι κάτω γνάθοι, πλην του τελευταίου στη σειρά ταφής, του οποίου η γνάθος ήταν θρυμματισμένη. Ετσι το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η απόσπαση της κάτω γνάθου των νεκρών ήταν τήρηση ενός εθίμου.

Άγνωστης προέλευσης και δυσερμήνευτης σημασίας είναι όλα αυτά, φυσικά. Άλλωστε η θρησκεία των προϊστορικών κοινωνιών αποτελεί ένα κεφάλαιο υπό διαρκή εξέταση. Αυτοί οι ιδιότυποι τάφοι προσδιορίζουν και τη μεγάλη σημασία του νεκροταφείου, το οποίο είχε εντοπισθεί το 1969 από τον Σπυρίδωνα Μαρινάτο.

Ακόμη ένα έθιμο, εξάλλου, αφού εμφανίζεται σε όλους τους τάφους, είναι η απόθεση των νεκρών πάνω σε ποταμίσιες κροκάλες και η κάλυψή τους, στη συνέχεια, με βότσαλα. Ίδιες κροκάλες ορίζουν και την έκταση κάθε τάφου, ο οποίος χρησιμοποιούνταν για πολλές ταφές και για πολλά χρόνια. Έπειτα από τον τελευταίο νεκρό πάντως γέμιζαν τον λάκκο με πέτρες και έκλειναν το άνοιγμα με λίθινες πλάκες για να μη χρησιμοποιηθεί εκ νέου. Πυκνό και μεγάλο είναι αυτό το νεκροταφείο. Ως εκ τούτου θα πρέπει να αναφέρεται και σε εξίσου εκτεταμένο οικισμό της περιοχής, όπως πιστεύουν οι αρχαιολόγοι. Ο οικισμός αυτός είχε αναπτυχθεί στις αρχές της Εποχής του Χαλκού, ωστόσο η θέση του δεν έχει εντοπισθεί ακόμη.

Μ. Θερμού
Αναδημοσίευση από: www.tovima.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: