Έπου θεώ, Νόμω πείθου, Θεούς σέβου, Γονείς αίδου, Γνώθι μαθών, Ήττο υπό δικαίου, Ακούσας νόει, Σεαυτόν ίσθι, Γαμείν μέλλε, Καιρόν γνώθι, Φρόνει θνητά, Ξένος ών ίσθι, Εστίαν τίμα, Άρχε σεαυτού, Φίλοις βοήθει, Θυμού κράτει, Πρόνοιαν τίμα, Φρόνησιν άσκει, Όρκω μή χρώ, Φιλίαν αγάπα, Δόξαν δίωκε, Παιδείας αντέχου, Ψέγε μηδένα, Επαίνει αρετήν, Σοφίαν ζήλου, Καλόν εύ λέγε, Πράττε δίκαια, Ευγένειαν άσκει, Φίλους ευνόει, Εχθρούς αμύνου, Κακίας απέχου, Κοινός γίνου, Ελπίδα αίνει, Φυλακή πρόσεχε, Φθονεί μηδένι, Ευεργεσίας τίμα, Ο μέλλεις δός, Τέχνη χρώ, Υφορώ μηδένα, Λαβών αποδός, Ήθος δοκίμαζε, Σοφοίς χρώ, Έυχου δυνατά, Φόνου απέχου, Γνούς πράττε, Φιλόσοφος γίνου, Όσια κρίνε, Ευλόγει πάντας, Διαβολήν μίσει, Δόλον φοβού, Έχων χαρίζου, Υιούς παίδευε, Πάσιν αρμόζου, Ικέτας αίδου, Ύβριν μίσει, Όρα τό μέλλον, Χρόνου φείδου, Μηδέν άγαν, Μέτρον άριστον, Φίλω χαρίζου, Ίδια φύλαττε, Άκουε πάντα, Αλλοτρίων απέχου, Έυφημος ίσθι, Δικαίως κτώ, Αγαθούς τίμα, Κριτήν γνώθι, Γάμους κράτει, Τύχην νόμιζε, Εγγυήν φεύγε, Απλώς διαλέγου, Ομοίοις χρώ, Δαπανών άρχου, Κτώμενος ήδου, Αισχύνην σέβου, Χάριν εκτέλει, Ευτυχίαν εύχου, Τύχην στέργε, Εργάζου κτητά, Ακούων όρα, Παίς όν κόσμιος ίσθι, Γλώτταν ίσχε, Όνειδος έχθαιρε, Κρίνε δίκαια, Ύβριν αμύνου, Αιτίω παρόντα, Χρώ χρήμασιν, Λέγε ειδώς, Φθιμένους μή αδίκει, Αλύπος βίου, Ομίλει πράως, Φιλοφρόνει πάσιν, Ευγνώμων γίνου, Γυναικός άρχε, Ηδονής κραττείν, Υιοίς μη κατάρω, Σεαυτόν εύ ποίει, Ευπροσήγορος γίνου, Πίνων άρμοζε, Μελέτει τό πάν, Μή θρασύνου, Βουλεύου χρόνω, Πόνει μετ΄ ευκλείας, Πράττε συντόμως, Αποκρίνου έν καιρό, Έριν μίσει, Πρεσβύτης εύλογος, Ηβών εγκρατής, Ατυχούντι συνάχθου, Οφθαλμού κράτει, Ομόνοιαν δίωκε, Άρρητον κρύπτε, Τό κρατούν φοβού, φιλίαν φύλαττε, Καιρόν προσδέχου, Έχθρας διέλυε, Τό συμφέρον θηρώ, Ευφημίαν άσκει, Γήρας προσδέχου, Απέχθειαν φεύγε, Επί ρώμη μή καυχώ, Πλούτει δικαίως, Δόξαν μή λείπε, Κακίαν μίσει, Κινδύνευε φρονίμως, Πλούτω απίστει, Χρησμούς θαύμαζε, Απόντι μή μάχου, Μανθάνων μή κάμνε, Σεαυτόν αίδου, Ούς τρέφεις αγάπα, Μή άρχε υβρίζειν, Επαγγέλου μηδενί, Τελεύτα άλυπος, Πρεσβύτερον αίδου, Χαρίζου αβλαβώς, Νεώτερον δίδασκε, Τύχη μή πίστευε, Μή επί παντί λυπού, Επί νεκρώ μή γέλα, Εύ πάσχε ώς θνητός, Βίας μή έχου, Έξ ευγενών γέννα, Μέσος δίκαιος, Τώ βίω μή άχθου, Πέρας επιτελεί μή αποδειλιών, Φειδόμενος μή λείπε, Αδωροδόκητος δίκαζε, Προγόνους στεφάνου, Αμαρτάνων μετανόει, Πράττε αμετανοήτως, Θνήσκε υπέρ πατρίδος.

Παρασκευή 21 Μαΐου 2010

Αναστενάρια. Το πανάρχαιο έθιμο της πυροβασίας


Τα Αναστενάρια είναι ένα πανάρχαιο έθιμο που έφεραν μαζί τους οι Έλληνες πρόσφυγες της Ανατολικής Ρωμυλίας. Κύριο χαρακτηριστικό του εθίμου, που διαρκεί τρεις ημέρες, από 21 έως και τις 23 Μαΐου, είναι η πυροβασία με γυμνά πόδια σε πυρακτωμένα κάρβουνα, από τους Αναστενάρηδες, οι οποίοι εκτελούν πιστά και με απόλυτο σεβασμό κάθε λεπτομέρεια του εθίμου, προς τιμήν των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.


Οι ρίζες του βρίσκονται στα χωριά Κωστί και Μπροντίβο της Ανατολικής Θράκης, ενώ με την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλάδας – Τουρκίας το 1923 μεταφέρθηκε εκεί, όπου εγκαταστάθηκαν οι κάτοικοί τους, στη Μακεδονία, και συγκεκριμένα στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, στην Αγία Ελένη και στην Κερκίνη Σερρών, στη Μελίκι Ημαθίας και στη Μαυρολεύκη της Δράμας.

Οι Αναστενάρηδες, φοβούμενοι τις αντιδράσεις των νέων σύνοικών τους, μέχρι το 1943, δεν έδιναν δημοσιότητα στο έθιμο, το οποίο αναβίωσε για πρώτη φορά δημοσίως το 1943.

Σήμερα, ο αριθμός τους δεν ξεπερνά τους εξήντα, και σύμφωνα με μαρτυρίες των ίδιων, η μύηση στην τελετουργία είναι πολυσήμαντη αλλά και αυστηρή. Όπως επισημαίνουν, στα Αναστενάρια παίζει σημαντικό ρόλο η ίαση της ψυχής, καθώς επίσης και ο σεβασμός που αποδίδει ο κάθε Αναστενάρης.

Η πυροβασία δεν είναι είναι απλό πανηγύρι, τηρείται η ιεραρχία και ο καθένας αποδίδει το σεβασμό που πρέπει σε κάθε λεπτομέρεια του τελετουργικού.

Οι Αναστενάρηδες κουβαλούν μαζί τους εικόνες των Αγίων, οι οποίες τους δίνουν τη δύναμη του νου να περπατούν στα κάρβουνα χωρίς να καίγονται, ενώ αναγνωρίζουν ως ανώτατο ιεράρχη τους τον Αρχιαναστενάρη.
Οι εκδηλώσεις διαρκούν τρεις ημέρες με αποκορύφωμα της 21η Μαΐου, με τη ζωοθυσία (τα σφάγια – κουρμπάνι – μοιράζονται στις οικογένειες των χωριών που κατάγονται από την Ανατολική Θράκη) το πρωί, τη θεία λειτουργία και τη πυροβασία το βράδυ της ίδιας ημέρας. Η πυροβασία επαναλαμβάνεται και την τρίτη ημέρα.

Η προετοιμασία αρχίζει από το «κονάκι» με χορό, υπό τους ήχους της λύρας και του νταουλιού. Εκεί τελείται η αγρυπνία και η προετοιμασία των μυστών που κορυφώνεται στις 21 Μαΐου και παρέχει τη δυνατότητα της πυροβασίας και της ακαίας. Η πομπή ξεκινά από το κονάκι και κατευθύνεται προς το αλάνι, όπου τα όργανα παίρνουν θέση για να ξεκινήσει η πυροβασία που θα διαρκέσει δύο με τρεις ώρες, ώσπου να σβήσει η φωτιά. Η επιστροφή από την πυροβασία στο κονάκι είναι και πάλι πομπική. Μετά την εναπόθεση των εικόνων στο εικονοστάσιο, ξαναρχίζει ο χορός των Αναστενάρηδων και του Αρχιαναστενάρη, ο οποίος θα κάνει την απόλυση.

Πηγή: Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ

Αναδημοσίευση από: hadnews.com

Δεν υπάρχουν σχόλια: