Έπου θεώ, Νόμω πείθου, Θεούς σέβου, Γονείς αίδου, Γνώθι μαθών, Ήττο υπό δικαίου, Ακούσας νόει, Σεαυτόν ίσθι, Γαμείν μέλλε, Καιρόν γνώθι, Φρόνει θνητά, Ξένος ών ίσθι, Εστίαν τίμα, Άρχε σεαυτού, Φίλοις βοήθει, Θυμού κράτει, Πρόνοιαν τίμα, Φρόνησιν άσκει, Όρκω μή χρώ, Φιλίαν αγάπα, Δόξαν δίωκε, Παιδείας αντέχου, Ψέγε μηδένα, Επαίνει αρετήν, Σοφίαν ζήλου, Καλόν εύ λέγε, Πράττε δίκαια, Ευγένειαν άσκει, Φίλους ευνόει, Εχθρούς αμύνου, Κακίας απέχου, Κοινός γίνου, Ελπίδα αίνει, Φυλακή πρόσεχε, Φθονεί μηδένι, Ευεργεσίας τίμα, Ο μέλλεις δός, Τέχνη χρώ, Υφορώ μηδένα, Λαβών αποδός, Ήθος δοκίμαζε, Σοφοίς χρώ, Έυχου δυνατά, Φόνου απέχου, Γνούς πράττε, Φιλόσοφος γίνου, Όσια κρίνε, Ευλόγει πάντας, Διαβολήν μίσει, Δόλον φοβού, Έχων χαρίζου, Υιούς παίδευε, Πάσιν αρμόζου, Ικέτας αίδου, Ύβριν μίσει, Όρα τό μέλλον, Χρόνου φείδου, Μηδέν άγαν, Μέτρον άριστον, Φίλω χαρίζου, Ίδια φύλαττε, Άκουε πάντα, Αλλοτρίων απέχου, Έυφημος ίσθι, Δικαίως κτώ, Αγαθούς τίμα, Κριτήν γνώθι, Γάμους κράτει, Τύχην νόμιζε, Εγγυήν φεύγε, Απλώς διαλέγου, Ομοίοις χρώ, Δαπανών άρχου, Κτώμενος ήδου, Αισχύνην σέβου, Χάριν εκτέλει, Ευτυχίαν εύχου, Τύχην στέργε, Εργάζου κτητά, Ακούων όρα, Παίς όν κόσμιος ίσθι, Γλώτταν ίσχε, Όνειδος έχθαιρε, Κρίνε δίκαια, Ύβριν αμύνου, Αιτίω παρόντα, Χρώ χρήμασιν, Λέγε ειδώς, Φθιμένους μή αδίκει, Αλύπος βίου, Ομίλει πράως, Φιλοφρόνει πάσιν, Ευγνώμων γίνου, Γυναικός άρχε, Ηδονής κραττείν, Υιοίς μη κατάρω, Σεαυτόν εύ ποίει, Ευπροσήγορος γίνου, Πίνων άρμοζε, Μελέτει τό πάν, Μή θρασύνου, Βουλεύου χρόνω, Πόνει μετ΄ ευκλείας, Πράττε συντόμως, Αποκρίνου έν καιρό, Έριν μίσει, Πρεσβύτης εύλογος, Ηβών εγκρατής, Ατυχούντι συνάχθου, Οφθαλμού κράτει, Ομόνοιαν δίωκε, Άρρητον κρύπτε, Τό κρατούν φοβού, φιλίαν φύλαττε, Καιρόν προσδέχου, Έχθρας διέλυε, Τό συμφέρον θηρώ, Ευφημίαν άσκει, Γήρας προσδέχου, Απέχθειαν φεύγε, Επί ρώμη μή καυχώ, Πλούτει δικαίως, Δόξαν μή λείπε, Κακίαν μίσει, Κινδύνευε φρονίμως, Πλούτω απίστει, Χρησμούς θαύμαζε, Απόντι μή μάχου, Μανθάνων μή κάμνε, Σεαυτόν αίδου, Ούς τρέφεις αγάπα, Μή άρχε υβρίζειν, Επαγγέλου μηδενί, Τελεύτα άλυπος, Πρεσβύτερον αίδου, Χαρίζου αβλαβώς, Νεώτερον δίδασκε, Τύχη μή πίστευε, Μή επί παντί λυπού, Επί νεκρώ μή γέλα, Εύ πάσχε ώς θνητός, Βίας μή έχου, Έξ ευγενών γέννα, Μέσος δίκαιος, Τώ βίω μή άχθου, Πέρας επιτελεί μή αποδειλιών, Φειδόμενος μή λείπε, Αδωροδόκητος δίκαζε, Προγόνους στεφάνου, Αμαρτάνων μετανόει, Πράττε αμετανοήτως, Θνήσκε υπέρ πατρίδος.

Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου 2010

Ο χρυσός ταιριάζει στους νεκρούς πολεμιστές


Στο κεφάλι χάλκινο κράνος διακοσμημένο με χρυσές ταινίες και χρυσό επιστόμιο. Δίπλα του το χρυσό χειρόκτιο, διακοσμημένο με ρόδακες και γοργόνειο, το χρυσό δαχτυλίδι του, τα χρυσά ελάσματα που κοσμούσαν τα υποδήματά του, χρυσές ταινίες για το στόλισμα του νεκρικού ενδύματος, σιδερένιες περόνες, καθώς και όλα τα όπλα του: το ξίφος με χρυσεπένδυτη λαβή, δύο αιχμές δοράτων και τέσσερα μαχαίρια. Και ακόμη, σιδερένια ομοιώματα δίτροχης αγροτικής άμαξας, επίπλων, οβελών και κρατευτών, επτά σιδερένια αντικείμενα, δεκατέσσερα χάλκινα αγγεία και πλήθος πήλινων. Αυτός ο νεκρός πολεμιστής που αποκαλύφθηκε εφέτος το καλοκαίρι στο Αρχοντικό της Πέλλας και χρονολογείται από τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. αποτελεί ένα μόνο από τα εντυπωσιακά ευρήματα του νεκροταφείου που ανασκάπτουν τα τελευταία χρόνια οι αρχαιολόγοι Αναστασία και Παύλος Χρυσοστόμου.


Όπως λένε οι ίδιοι, σύμφωνα με τα ταφικά έθιμα των Μακεδόνων ο νεκρός θαβόταν με τα προσωπικά του αντικείμενα, όσο πολύτιμα και αν ήταν, εξ ου και οι τεράστιες ποσότητες χρυσού που βρίσκονται στις ταφές. Γιατί ο χρυσός και ο άργυρος θεωρούνταν τα πλέον κατάλληλα υλικά για να εκφράσουν την άφθαρτη σχέση με τον χρόνο. Ορισμένες από αυτές τις πλούσιες ταφές πολεμιστών μάλιστα χαρακτηρίζονται ως «ηρωικές». Ο νεκρός δηλαδή ήθελε να έχει, σύμφωνα με τις πεποιθήσεις της μακεδονικής κοινωνίας, τη φήμη « ανδρός έξοχ΄ αρίστου». Ο αφηρωισμός των μελών της μακεδονικής αριστοκρατίας και η ισχυρή πίστη για τη μεταθανάτια ζωή και την αναγέννηση βρίσκεται πίσω από την ταφική χρήση των χρυσών μασκών, των διαδημάτων και των άλλων ελασμάτων.

Από την Ύστερη Εποχή του Σιδήρου ως και τα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια (μετά το 650 π.Χ. και ως το 280 π.Χ.) χρονολογούνται οι 37 ταφές που ερευνήθηκαν εφέτος στο δυτικό νεκροταφείο του Αρχοντικού Πέλλας. Να σημειωθεί μάλιστα ότι ως τώρα έχουν ερευνηθεί 1.004 ταφές, από τις οποίες οι 259 της Ύστερης Εποχής του Σιδήρου, οι 475 της Αρχαϊκής Εποχής, οι 262 των κλασικών και των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (και οκτώ αδιάγνωστοι). Και το πιο εκπληκτικό: ως τώρα έχει ερευνηθεί μόνο το 5% περίπου της συνολικής του έκτασης.

Η περίπτωση αυτού του νεκροταφείου είναι άλλωστε μοναδική και για έναν ακόμη λόγο, καθώς αποτυπώνει την κοινωνική συμπεριφορά όσον αφορά τη διαχείριση του θανάτου. «Η οργάνωση του χώρου του, η κτέριση των νεκρών και η νεκρική λατρεία, που δηλώνει την κοινωνική θέση του νεκρού, και η προβαλλόμενη μεταφυσική διάσταση του θανάτου αναδεικνύουν τις βάσεις και τους τομείς αναφοράς μιας ιεραρχημένης κοινωνίας με εσωτερικό σύστημα αξιών και συνείδηση της ιδεολογικής ταυτότητας των μελών της» τονίζουν οι ανασκαφείς.

Πηγή: Το Βήμα

Αναδημοσίευση από: http://www.arxaiologia.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: